پایان نامه-تحقیق

)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

چکیده.. أ‌

کلیات پژوهش.. 2

الف. مقدمه.. 2

ب. بیان مسئله.. 3

پ. پیشینه تحقیق.. 5

ت. سوال پژوهش.. 7

ث. فرضیات.. 7

ج. اهداف.. 7

چ. روش تحقیق.. 8

ح. ساختار پژوهش.. 9

فصل اول: مباحث تئوریک

1-1- حبس.. 12

1-1-1-مفهوم زندان(حبس).. 12

1-1-2- عوامل عملی و نظری موثر بر طرح و گرایش به جایگزین های حبس   13

1-1-2-1- عوامل عملی ناکارامدی کیفر حبس.. 14

1-1-2-1-1- شکست مجازات حبس در دستیابی به اهداف.. 15

1-1-2-1-1-1- ناتوانی در پیشگیری از جرم.. 15

1-1-2-1-1-2-شکست برنامه های اصلاح و درمان.. 18

1-1-2-1-2- جرم زا بودن محیط زندان.. 20

1-1-2-1-3- تعارض با اصل شخصی بودن مجازات ها.. 21

1-1-2-1-4- هزینه های اقتصادی زندان.. 26

1-1-2-1-5- تراکم جمعیت زندان و کمبود فضای مناسب.. 28

1-1-2-1-6- مشکلات بهداشتی موجود در زندان.. 29

1-1-2-1-7- اثر روانی نامطلوبی زندان بر زندانی.. 30

1-1-2-1-8- از بین رفتن حس مسئولیت.. 31

1-1-2-2- مبانی نظری ناکارامدی کیفر حبس و طرح جایگزین های آن   32

1-1-2-2-1- تحولات کیفری و گسترش زندان.. 32

1-1-2-2-2- نظریات جرم‌شناختی.. 35

1-1-2-2-2-1- جرم شناسی کلاسیک.. 35

1-1-2-2-2-2- جرم شناسی واکنش اجتماعی.. 37

1-2- جایگزین زندان.. 39

1-2-1- مفهوم جایگزین های حبس.. 39

1-2-2-انواع جایگزینی.. 41

1-2-2-1- جایگزینی تقنینی.. 41

1-2-2-2- جایگزینی قضایی.. 42

1-2-3- مبانی قانونی برنامه های جایگزین حبس در سیاست جنایی.. 43

1-2-3-1- سیاست جنایی بین المللی و منطقه ای در زمینه تحدید کیفر حبس و جایگزین های آن.. 43

1-2-3-2- سیاست جنایی ملی ایران در زمینه تحدید کیفر حبس و جایگزین های آن   45

1-2-4- اهداف و فواید جایگزین ها.. 47

1-2-4-1- اهداف.. 47

1-2-4-2- فواید.. 48

1-2-5- ویژگی ها و شرایط جایگزین‌‎های حبس.. 49

1-2-5-1- ویژگی ها.. 49

1-2-5-2- شرایط.. 52

1-2-5-2-1-فرهنگ سازی لازم.. 52

1-2-5-2-2- داشتن قانونی مشخص و صریح.. 54

1-2-6- ماهیت کیفرهای جایگزین حبس و مزایای بکارگیری آنها.. 55

1-2-6-1- ماهیت کیفرهای جایگزین حبس (مجازات سالب آزادی).. 55

1-2-6-2- مزایای بکارگیری جایگزین های مجازات سالب آزادی.. 56

1-2-6-2-1-کاهش جمعیت کیفری زندانها.. 57

1-2-6-2-2- کاهش هزینه ها.. 57

1-2-6-2-3-کاهش تکرار جرم و بازسازگاری اجتماعی.. 58

1-3- مفهوم خدمات عمومی.. 59

فصل دوم: جایگزین های حبس در قانون مجازات اسلامی 1392

2-1-جایگزین‌های سنتی.. 62

2-1-1- آزادی مشروط.. 62

2-1-1-1- تعریف آزادی مشروط.. 63

2-1-1-2- مبانی آزادی مشروط.. 64

2-1-1-3- قلمرو.. 65

2-1-1-4- فواید آزادی مشروط.. 65

2-1-1-5- آثار.. 66

2-1-2-تعلیق اجرای مجازات.. 66

2-1-2-1- تعریف تعلیق.. 68

2-1-2-2- فواید تعلیق اجرای مجازات.. 69

2-1-3- جزای نقدی.. 70

2-1-3-1- مفهوم جزای نقدی.. 71

2-1-3-2-محاسن جزای نقدی.. 71

2-1-3-3- معایب جزای نقدی.. 72

2-2-گونه‌های نوین جایگزین‌های حبس.. 72

2-2-1- محرومیت از حقوق اجتماعی.. 72

2-2-1-1- مفهوم محرومیت از حقوق اجتماعی.. 73

2-2-1-2- انواع محرومیت از حقوق اجتماعی.. 74

2-2-1-3- جایگاه محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان ضمانت اجرای کیفری   74

2-2-1-3-1- محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان کیفر اصلی.. 74

الف. محرومیت های اجتماعی محدود کنندۀ آزادی.. 74

1-تبعید.. 75

2-منع اقامت یا اجبار به اقامت در منطقه یا نقاط معین.. 76

3-منع خروج از کشور.. 78

ب. محرومیت سالب حقوق اجتماعی.. 78

ج. محرومیت های سالب حقوق شغلی.. 81

2-2-1-3-2- محرومیت از حقوق اجتماعی به عنوان کیفر فرعی.. 81

2-2-2- دوره مراقبتی.. 82

2-2-2-1- مفهوم دورۀ مراقبتی.. 84

2-2-2-2- جایگاه دورۀ مراقبتی در حقوق کیفری ایران.. 85

2-2-3- جریمه روزانه.. 90

2-2-3-1-مفهوم جریمه روزانه.. 91

2-2-3-2- فواید.. 92

2-2-3-3- شرایط اعطا و نحوۀ اجرای جریمه روزانه.. 93

2-2-3-4- جایگاه جریمه روزانه در حقوق کیفری ایران.. 94

2-2-4- حبس در منزل.. 95

2-2-4-1- مفهوم حبس در منزل.. 95

2-2-4-2- فواید حبس در منزل.. 95

2-2-5- نظارت الکترونیکی.. 96

2-2-5-1- مفهوم نظارت الکترونیکی.. 96

2-2-5-2- جایگاه نظارت الکترونیکی در حقوق کیفری ایران.. 97

2-2-6- مراکز گزارش روزانه.. 98

2-2-6-1-مفهوم.. 98

2-2-6-2- شرایط مشمولان.. 98

2-2-6-3- جایگاه مراکز گزارش روزانه در حقوق کیفری ایران.. 99

فصل سوم: خدمات عمومی جایگزین حبس

3-1-کیفر خدمات عمومی در ایران.. 101

3-1-1-تعریف و تاریخچه خدمات عمومی.. 101

3-1-1-1-تعریف.. 101

3-1-1-2- تاریخچه.. 102

3-1-2-اهداف خدمات عمومی یا عام المنفعه.. 103

3-1-2-1-كاهش جمعیت كیفری زندان و صرفه‌جویی در هزینه‌ها.. 103

3-1-2-2- بازپذیری اجتماعی و تقویت حس مسؤولیت در بزهكار.. 105

3-1-2-3-مبارزه با افزایش تکرار جرم.. 105

3-1-2-4-جبران خسارات بزهدیده.. 106

3-1-2-5-ایجاد اعتماد عمومی نسبت به عملکرد نظام عدالت كیفری   107

3-1-3- فواید خدمات عمومی یا عام المنفعه.. 108

3-1-4-شرایط انجام خدمات عمومی.. 109

3-1-5-پیش نیازهای اعمال مؤثر كیفرهای اجتماع محور.. 109

3-1-5-1- تصویب متون قانونی.. 109

3-1-5-2- تقویت علاقه‌مندی دست اندركاران عدالت كیفری برای اعمال مجازاتهای اجتماع‌محور.. 111

3-1-5-3- به كارگیری نیروی كار حرفه‌ای برای اعمال كیفرهای اجتماع‌محور   112

3-1-5-4-سرمایه گذاری.. 114

3-1-5-5-ارتقای آگاهی های عمومی.. 115

3-2-خدمات عام المنفعه در برخی از کشورها.. 116

3-2-1-فرانسه.. 116

3-2-2-آمریکا.. 118

3-2-3-زیمباوه.. 121

3-2-4-آلمان.. 125

نتیجه‌گیری.. 129

پیشنهادات.. 132

منابع.. 134

چکیده
خدمات عمومی رایگان، حکمی است که دادگاه، مجرم را با توجه به رضایت وی، به جای فرستادن به زندان، به انجام کاری مجانی و بدون دریافت مزد، به تعداد ساعات معین برای جامعه یا یکی از موسسات عمومی اعم از دولتی و غیردولتی از کل جامعه ملزم می‌نماید که دو برداشت تربیتی و فایده‌گرا را به دنبال دارد و به یُمن آن، به بزهکار این فرصت اعطاء می شود که با انجام خدمتی به نفع جامعه، ضرر و زیان ناشی از بزه ارتکابی‌اش را بر جامعه جبران نموده و دینش را به جامعه بپردازد. صدور این مجازات اگرچه در جرایم سبک و بزهکارانی که خطری برای جامعه ندارند مورد توجه قرار گرفته، ولی به دلیل کارایی مثبتی که دارد مانع بهره‌برداری آن در جرایم درجه پنج نمی‌شود. موفقیت اجرای مجازات خدمات عمومی رایگان تنها به صدور مجوز قانونی مشروط نیست، بلکه نیازمند بستر سازی و وجود ساختارها، ساز و کارهای متعدد، فرهنگ سازی مناسب، میزان آمادگی جامعه و نهادهای پذیرنده، نظارت صحیح، حمایت دیگر نهادهای حقوقی و مطالعه تجربیات کشورهای دیگر را می‌طلبد که در این صورت، چشم انداز تازه‌ای را برای اصلاح بزهکار و پیشگیری جرم به ارمغان می‌آورد. تفاوت مجازات خدمات عمومی رایگان برخلاف مجازات تکمیلی و تبعی مشروط به اخذ رضایت محکوم ‌علیه بوده و برخلاف اقدامات تأمینی و تربیتی، علاوه بر شرط پیشین، شامل افراد با حالت خطرناک نمی‌شود و نیز در صورت تخلف محکوم علیه در اجرای حکم به پیشنهاد قاضی اجرای احکام و رأی دادگاه مجازات حبس اجراء می‌گردد.

واژگان کلیدی: زندان، اصلاح، بازپروری، جایگزین‌های حبس، خدمات عمومی، جزای نقدی

کلیات پژوهش
الف. مقدمه
از زمانی که انسانها برای زندگی گروهی گرد هم آمدند بزه وجود داشته است. با ارتکاب یک بزه چرخ های عدالت کیفری به حرکت در می آیند، تا واکنشی در مقابل بزه ارتکابی اتخاذ نماید و با اعمال مجازات یا سایر واکنش ها درصدد حفظ نظم برهم ریخته ناشی از جرم ارتکابی برآید. سابقه تاریخی اعمال مجازات و واکنش در برابر جرم همزمان با پیدایش اولین بزه می باشد. در طول تاریخ همواره انسان ها درصدد تدوین قوانینی به منظور واکنش در برابر اعمال مغایر با هنجار های پذیرفته شده و با ارزش جامعه بودند، به عبارتی دیگر همپای تحولاتی که در مفهوم، دامنه، نوع و کیفیت، «جرم» و «بزهکاری» در سده‌های اخیر رخ داده و دولتها را با بزهکاری نوین که پیچیده و متفاوت از گذشته است. روبه‌ رو کرده، «واکنش اجتماعی علیه جرم» نیز به تناسب شاهد دگرگونی‌های وسیعی بوده است. در این زمان، زندان به مثابه‌ی مهمترین شکل واکنش اجتماعی علیه جرم و فرد اجرای کیفرهای اصلاح کننده، دستخوش دگرگونی‌هایی شده است. در ادوار بسیار دور، ضمانت اجراهای کیفری در قالب مجازاتهای شدید بدنی و ترذیلی  اعمال می‌شد. در این دوره، مجازات بر پایه انتقام و سرکوبی مجرم استوار بود و به شکل مجازاتهای بدنی قهرآمیز به ویژه اعدام و سایر مجازاتهای غیرانسانی و خشن متظاهر شد(بهنامی: 1391، 3). هرچند مجازات زندان از عهد کهن و باستان وجود داشته است، به دلیل استفاده‌ی محدود و جزئی از آن نمی‌تواند در ردیف مجازاتهای شایع آن اعصار تلقی شود. اما زندان با گذشت زمان به تدریج به عنوان مجازات وارد سیستم عدالت کیفری شد. در ابتدا جانشینی مجازات زندان، با وجود وضعیت نامناسب و رقتبار زندان، به جای مجازاتهای شدید بدنی بسیار امیدوارکننده بود ولی، به مرور اصلاح‌طلبان اجتماعی در جهت بهبود شرایط نامطلوب و وضعیت وخیم آن اقدامهای مهمی انجام دادند. توضیح بیشتر آنکه اجرای مجازات زندان در سطح فردی و آثار آن بر مرتکب سبب پذیرش فرهنگ زندان خواهد شد، به عبارتی دیگر فضا و شرایط زندان نه تنها به بازپروری شخصیت محکوم و بازگرداندن او به اجتماع کمکی نمی‌کند، بلکه سبب هتک حرمت شدید و طبعا آسیبهای روحی و روانی بر زندانی و پذیرش خرده فرهنگ های موجد در زندان خواهد شد، این عوامل باعث خواهد شد مجازات زندان نه تنها تأثیری بر اصلاح مجرم و جرم‌زدایی نداشته باشد، بلکه حتی اسباب جرم‌زایی و مجرم پروری را نیز فراهم آورد. همچنین در سطح جامعه نیز دارای توالی فاسدی همچون بالا بردن نرخ تورم جمعیت کیفری و بالا بردن هزینه‌های دولت برای مبارزه با جرم خواهد شد. که یکی از مباحث مطرح شده امروزی، بحث ضرورت زندانی نشدن مجرمان یا به اصطلاح زندان‌زدایی از جرائم و مجازاتها می باشد. کارگزاران قضا به این نتیجه رسیده‌اند، که نباید در هر چیزی مجرم را به حبس و زندان محکوم کرد( کیانی: 1390، 30).

چرا که این امر نه تنها، نتیجه‌ی مطلوب که همان ممانعت از ارتکاب جرم است؛ را ندارد بلکه مضرات فراوانی هم داشته است. و این باعث شده که به شیوه‌هایی غیر از زندان به عنوان جانشین زندان متوسل شویم.

ب. بیان مسئله
با ظهور جرم شناسی و با توجه به روابط و تأثیرات متقابل بین این رشته و حقوق کیفری، مفاهیم، قواعد، نهادها، اصول علمی جدیدی وارد حقوق کیفری گردیده، که باعث انسانی تر گشتن حقوق کیفری و توسعه قلمرو کیفری و گشودن افقی وسیع در پیش روی قانون گذاران و حقوقدانان گشته است. یکی از اصولی که تحت تأثیر همین روابط وارد حقوق کیفری شده اصل فردی کردن مجازات یا اصل تفرید کیفری می باشد(کیانی: پیشین، 10).

یکی از مظاهر و نمودها و طرق اعمال اصل فردی کردن استفاده از جایگزین‌های حبس و استفاده حداقلی از کیفر حبس و جایگزین نمودن مجازات های اجتماعی به جای حبس های عموماً کوتاه مدت می باشد، بعبارتی دیگر امروزه بیش از هر زمان دیگری اندیشه جایگزین نمودن مجازاتهای متناسب با شخصیت مرتکب بجای حبس هایی که هیچ گونه بار اصلاحی و درمانی در مرتکب ندارند، سرلوحه افکار جرم شناسان و کیفر شناسان قرار گرفته است. هر جا که جامعه ای وجود دارد، حقوق نیز وجود دارد و در جایی که دولت ها وضع مقرراتی را برای جریان منظم و هماهنگی زندگی اجتماعی مفید تشخیص می دهند، ضروری است که این مقررات درباره ی کسانی که آنها را نقص می کنند، به موقع اجرا گذاشته شود و ضمانت اجراهای پیش بینی شده نیز علیه آنان اعمال گردد  شدیدترین این ضمانت اجراها از نوع کیفری هستند در دوران اولیه ضمانت اجراها بسیار سخت و شدید بودند، لیکن به مرور این مجازات ها تعدیل گشتند اکنون هدف از اجرای مجازات ها اهدافی انسانی و بشردوستانه است و به بزه کار به عنوان فردی که نیازمند به کمک برای اصلاح و بازسازی خود می باشد، نگریسته شده است و چنان چه مجازات بتواند علاوه بر هدف سزادهی و عبرت آموزی و ارعاب انگیزی در سازگار ساختن مجدد اجتماعی بزه کار و اصلاح او قدم بردارد، می‌توان به آن به عنوان یک کیفر سودمند نگاه کرد. امروزه در میان مجازات‌ها «حبس» بیش از همه رواج دارد و به عنوان روشی برای اصلاح و بازسازی مجرم به کار می رود ، ولی مطالعات جرم شناسانه نشان می دهد که «حبس» برای از بین بردن ریشه های جرم فایده بخش نبوده و نیست، هر چند تا مدتی جامعه را از خطر وجود مجرمان و تبه کاران مصون نگه می‌دارد (اگر چه با صرف هزینه های اقتصادی سرسام آور هم باشد) ولی پس از آزادی از زندان تازه مشکلات زندانی و جامعه شروع می شود. حبس رفته هایی که می توانستند به عنوان نیروهای فعال جامعه در سازندگی شرکت داشته باشند ، معمولاً پس از حبس با داشتن سوء پیشینه به نیروهای بیکار، بی مهارت و مطرود تبدیل می شوند که بالقوه بسیار خطرناک هم هستند. ضمن اینکه در دوران تحمل حبس نیز اگر محیط زندان نتواند نیل به اهداف انسانی و بازسازی مجرم را فراهم آورد . بهتر است تا حد امکان از اعمال این مجازات خودداری شود و ما در این پژوهش در نظر داریم با برشمردن آسیب های موجود در حبس های  بلند مدت و كوتاه و موقت نظر تصمیم گیر قضات را در سیستم قضایی كشور تغییر داده و بسمت مجازاتهای جایگزین حبس از جمله خدمات عمومی سوق دهیم لذا در وهله اول به تعریف مجازات، حبس و انواع آنان اشاره و سپس در خصوص علل ناكارآمدی حبس و راهكارهای عملی جهت انتخاب مجازات های جایگزین آن می پردازیم آنگاه خدمات عمومی را بعنوان یک نوع مجازات جایگزین حبس مورد تحلیل و بررسی قرار خواهیم داد.

پ. پیشینه تحقیق
در خصوص موضوع فوق تاکنون هیچ یک از محققان مقاله یا پایان‌نامه‌ای نگارش نکرده‌اند ولی در خصوص موضوعات مشابه این عنوان تحقیقاتی انجام گردید که به بیان برخی از این تحقیقات اشاره می‌کنیم:

پایان‌نامه کارشناسی ارشد به عنوان بررسی لایحه مجازات‌های اجتماعی جایگزین زندان توسط حفیظ‌الله میرزاخانلو در سال 1390 در دانشگاه پیام نور مرکز تهران دفاع شد. وی بیان نمود که، یکی از مسائل اساسی و مهم در نظام‌های جزایی مسأله مجازات است که در طول تاریخ به صورت پاسخ‌های مختلفی مورد تجزیه و آزمون قرار گرفته است و در هر دوره قالب و شکل خاصی یافته است گاهی شدت مجازات، گاهی ملایمت، گاهی مجازات بدنی، گاهی مجازات‌های مالی و گاهی نیز چون ابتدای سده نوزدهم و بعد از آن بصورت کیفر حبس که بعنوان یکی از مجازات‌های بسیار معمول مورد توجه کشورها قرار می‌گیرد. در نتیجه همه نظام‌های کیفری کم و پیش با آثار سوء و پیامدهای منفی آن بخصوص تورم جمعیت کیفری روبرو‌اند. بنابراین هزینه‌های سرسام آور زندان و شناخت تأثیرهای زیانبار انباشتن مجرمان در زندان بر زندانیان و خانواده آنها و اجتماع، سیاستگذاران را در دهه‌های اخیر برآن داشت تا از جانشین‌های مجازات زندان استفاده کنند. در کشور ما نیز در راستای مبارزه با تورم کیفری جمعیت زندان در سال 1384 لایحه «مجازات‌های اجتماعی جایگزین زندان» جهت تصویب تقدیم قانونگذاران شده است.
در سال 1390 پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان مبانی فقهی کیفر حبس، جایگزین‌ها و راهکارهای اجرایی آن توسط محمود سراجه در دانشگاه پیام نور مرکز تهران دفاع شد. در این مجموعه بیان شد که، بر اساس آموزه‌های دینی این جایگزین‌ها عبارتند از: 1ـ نصیحت، 2ـ میانجی‌گری و دعوت به سازش و مدارا، 3ـ طرد و اعراض، 4ـ تهدید و توبیخ، 5ـ تشهیر، 6ـ پرداخت غرامت، 7ـ مصادره اموال، 8ـ تازیانه (جَلد)، 9ـ بکار گماردن مدیون (محکوم علیه) برای پرداخت دِیْن، 10ـ آزادی به شرط سپردن ضمانت (شفاعت). جایگزین‌های مطرح در قانون جزا شامل این موارد هستند: 1ـ آزادی مشروط، 2ـ آزادی به شرط سپردن ضمانت، 3ـ تعلیق اجرای مجازات و تعلیق مراقبتی، 4ـ جزای نقدی، 5ـ محرومیت از حقوق اجتماعی و خدمات عمومی، 6ـ تعویق تعقیب، 7ـ میانجی‌گری، 8ـ تعلیق مراقبتی فشرده، 9ـ کار عام‌المنفعه (خدمات عمومی)، 10ـ جریمه‌های روزانه، 11ـ بازداشت خانگی (حبس در منزل)، 12ـ نظارت الکترونیکی، 13ـ پادگان آموزشی ـ اصلاحی، 14ـ درمان. پس از مشخص شدن مجازات‌های جایگزین حبس، به تبیین جایگاه آن‌ها در میان کیفرهای شرعی پرداخته و مشخص شد که این مجازات‌ها، در حقیقت مجازات‌های تعزیری هستند که به استناد ادلّه‏ای که مبنی بر عمومیت مفهوم تعزیر ارائه شده است، مقام صالح (حاکم جامعه اسلامی) برای تعیین مجازات‌های تعزیری در انتخاب آن‌ها با محدودیتی مواجه نیست.
مقاله جایگاه جایگزین‌های حبس در نظام عدالت كیفری ایران توسط حسن حاجی تبار در مجله حقوقی دادگستری به چاپ رسید وی در این مقاله بیان کرد که، با توجه به ناكارآمد بودن مجازات حبس به ویژه حبس‌های ك
 

متن کامل در سایت
40y.ir

)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

عنوان                                                                          صفحه

چکیده_ 1

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه_ 2

1-2- بیان مسئله_ 3

1-3- پیشیینه تحقیق_ 3

1-4- اهمیت و ضرورت انتخاب موضوع_ 6

1-5- سوالات تحقیق_ 6

1-6- فرضیه های تحقیق_ 6

1-7- اهداف تحقیق_ 7

1-8- ساماندهی پژوهش_ 7

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1- مبانی نظری_ 8

2-2- جامعه شناسی و جرم_ 9

2-2-1- انحراف یا کجروی_ 9

2-2-2- جرم و کجروی_ 9

2-2-3- حالات ذهنی نابنهجار_ 10

2-3- عوامل جرم زا_ 12

2-3-1- عوامل فردی یا بیولوژیک_ 13

2-3-2- عوامل روانی_ 13

2-3-3- عوامل محیطی_ 13

2-3-4- عوامل اجتماعی_ 13

2-3-5- جرم انگاری های نسنجیده_ 15

2-3-6- متناسب نبودن مجازات ها_ 15

2-4- نظریه های جرم شناسی_ 16

2-4-1- جرم و آنومی_ 16

2-4-2- نظریه معاشرت ترجیحی_ 17

2-4-3- نظریه برچسب زنی_ 18

2-4-4- نظریه های تضاد_ 18

2-5- کیفرشناسی_ 19

2-5-1- اهداف کیفرشناسی_ 19

2-5-2- اهداف و کارکردهای ضمانت اجراها_ 20

2-5-3- کارکرد اخلاقی کیفر_ 21

2-5-4- حفظ کارکرد سزادهی_ 21

2-5-5- کارکردهای فایده مندکیفر_ 22

2-5-6- عبرت آموزی و ارعاب انگیزی_ 22

2-5-6-1- نقش عبرت آموزی و ارعاب انگیزی_ 22

2-5-6-2- سودمندی عبرت آموزی و ارعاب انگیزی_ 23

2-5-7- باز سازگارسازی اجتماعی بزهکار_ 24

2-5-7-1- فایده این کارکرد_ 24

2-5-7-2- گسترش جایگاه اعطایی به بازسازگارسازی اجتماعی بزهکار   24

2-5-8- کارکرد حذف و طرد بزهکار_ 25

2-5-8-1- کارکرد طرد_ 25

2-5-8-2- بررسی کارکرد طرد و حذف بزهکار در عصر حاضر_ 26

2-6- قوانین کیفری و تکرار جرم_ 26

2-7- تکرار جرم در قوانین قدیم و کنونی_ 30

2-8- تکرار جرم و اعمال تخفیف_ 32

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- روش های به کار گرفته شده در تحقیق_ 34

3-2- جامعه آماری_ 35

3-3- نمونه و روش نمونه گیری_ 35

3-3-1- نمونه_ 35

3-3-2- برآورد حجم نمونه_ 35

3-4- ابزارهای پژوهش_ 36

3-4-1- پرسش نامه_ 36

3-4-1-1- روایی پرسشنامه_ 37

3-4-1-2- پایایی پرسشنامه_ 37

3-4-1-3- تحلیل پرسش نامه ها_ 37

3-4-2- مشاهده و مصاحبه_ 38

3-4-3- فیش و بانک های اطلاعاتی_ 38

3-5- شیوه جمع آوری اطلاعات_ 38

3-6- روش تجزیه و تحلیل داده ها_ 38

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

4-1- بررسی ویژگی های جمعیت شناختی گروه نمونه_ 40

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهاد

5-1- بررسی فرضیه های تحقیق_ 67

5-2- تحلیل سوالات پرسش نامه تحقیق_ 69

5-2-1- ویژگی های جسمی_ 69

5-2-2- سن_ 70

5-2-3- ارتباط بین سطح تحصیلات مجرم و تکرارجرم_ 71

5-2-4- ارتباط بین سطح تحصیلات والدین مجرم و تحصیلات مجرم_ 72

5-2-5- جمعیت خانواده_ 73

5-2-6- وضعیت شغلی_ 75

5-2-7- وسایل ارتباطی و رسانه های عمومی_ 76

5-2-8- ارتباط بین استعمال دخانیات واعتیاد به مواد مخدر مجرم با تکرارجرم   79

5-2-9- فعالیت های اجتماعی_ 81

5-2-10- ارتباط بین ذهنیات دیگران نسبت به مجرم با تکرار جرم   83

5-2-11- ارتباط بین ذهنیات مجرم با تکرار جرم_ 84

5-2-12- ارتباط بین سخنان دوستان مجرم با تکرار جرم توسط مجرم_ 85

5-2-13- تاثیرات زندان درطول دوره اول  محکومیت فرد بر شخصیت مجرم_ 85

5-2-14- نظرمجرم نسبت به نتیجه جرم وذهنیت وی برای جبران زیان بزه دیده_ 86

5-2-15- احساس در مورد زندانی بودن و مجازات جرم اول_ 87

5-2-16- ارتباط بین برخورد دوستان و خانواده مجرم نسبت به مجرم با تکرار جرم توسط مجرم_ 88

5-2-17- ارتباط بین اصلاح وتربیت مجرم با بازگشت مجدد به زندان   90

5-2-18- ارتباط بین اولویت های برنامه ریزی در پیشگیری و تکرار جرم   90

5-3- پیشنهادات _ 91

منابع و مآخذ_ 92

پیوست و ضمائم_ 94

فهرست جداول

عنوان                                                                       صفحه

جدول 4-1-: جدول فراوانی و شاخص های آمار توصیفی سن افراد_ 40

جدول 4-2-: فراوانی سطح تحصیلات_ 41

جدول 4-3-: تعداد خواهر و برادر_ 42

جدول 4-4-: جدول فراوانی نوع شغل پدر و خود مجرم_ 42

جدول 4-5-: شغل مادر_ 43

جدول 4-6-: وسیله ارتباطی_ 43

جدول 4-7-: استفاده از رسانه های متداول_ 44

جدول 4-8-: استعمال دخانیات_ 45

جدول 4-9-: اعتیاد به مواد مخدر در گذشته یا اکنون_ 46

جدول 4-10-: حضور در اجتماعات و NGO ها و اختصاص وقت برای آموزش دیدن   47

جدول 4-11-: ذهنیت در مورد افرادی که به زندان می روند( غیر از مجرمان حرفه ای )_ 48

جدول 4-12-: ذهنیت در مورد مجرمان حرفه ای_ 49

جدول 4-13-: ذهنیت نسبت به نتیجه ، قبل از ارتکاب اولین جرم   50

جدول 4-14-: تاثیر صحبت های دوستان در تحریک به ارتکاب جرم_ 51

جدول 4-15-: احساس نسبت به نتیجه ، پس از ارتکاب اولین جرم    52

جدول 4-16- : آمادگی برای جبران خسارت وارده به قربانی و جامعه با انجام خدمات عمومی_ 53

جدول 4-17-: احساس از زندانی بودن_ 54

جدول 4-18-: احساس نسبت به مجازات جرم اول_ 55

جدول 4-19-: مقایسه امکانات زندان با امکانات موجود در زندگی شخصی   56

جدول 4-20-: برخورد خانواده پس از اتمام دوره مجازات_ 57

جدول 4-21-: برخورد دوستان پس از اتمام دوره مجازات_ 58

جدول 4-22-: نظر مجرم در مورد تناسب جرم و مجازات مرتبه اول   59

جدول 4-23-: ارزیابی از تاثیر زندان بر شخصیت مجرم بعد از طی کردن مجازات جرم اول_ 60

جدول 4-24-: نظر مجرم در مورد علت تکرار جرم با وجود تحمل یک دوره کیفر   61

جدول 4-25-: احتمال ارتکاب مجدد جرم_ 62

جدول 4-26-: اولویت دربرنامه ریزی جهت جلوگیری از تکرار جرم   63

جدول 4-27-: نهادهای موثر در پیشگیری از ارتکاب و تکرار جرم   64

فهرست نمودارها

عنوان                                                                           صفحه

نمودار 4-1-: وسیله ارتباطی_ 43

نمودار 4-2-: استفاده از رسانه های متداول_ 44

نمودار 4-3-: استعمال دخانیات_ 45

نمودار 4-4-: اعتیاد به مواد مخدر در گذشته یا اکنون_ 46

نمودار 4-5-: حضور در اجتماعات و NGO ها و اختصاص وقت برای دیدن آموزش   47

نمودار 4-6-: ذهنیت در مورد افرادی که به زندان می روند( غیر از مجرمان حرفه ای )_ 48

نمودار 4-7-: ذهنیت در مورد مجرمان حرفه ای_ 49

نمودار 4-8-: ذهنیت نسبت به نتیجه ، قبل از ارتکاب اولین جرم   50

نمودار 4-9-: تاثیر صحبت های دوستان در تحریک به ارتکاب جرم   51

نمودار 4-10-: احساس نسبت به نتیجه ، پس از ارتکاب اولین جرم   52

نمودار 4-11-: آمادگی برای جبران خسارت وارده به قربانی و جامعه با انجام خدمات عمومی_ 53

نمودار 4-12-: احساس از زندانی بودن_ 54

نمودار 4-13-: احساس نسبت به مجازات جرم اول_ 55

نمودار 4-14-: مقایسه امکانات زندان با امکانات موجود در زندگی شخصی   56

نمودار 4-15-: برخورد خانواده پس از اتمام دوره مجازات_ 57

نمودار 4-16-: برخورد دوستان پس از اتمام دوره مجازات_ 58

نمودار 4-17-: نظر مجرم در مورد تناسب جرم و مجازات مرتبه اول   59

نمودار 4-18-: ارزیابی از تاثیر زندان بر شخصیت مجرم بعد از طی کردن مجازات جرم اول_ 60

نمودار 4-19-: نظر مجرم در مورد علت تکرار جرم با وجود تحمل یک دوره کیفر   61

نمودار 4-20-: احتمال ارتکاب مجدد جرم_ 62

نمودار 4-21-: اولویت دربرنامه ریزی جهت جلوگیری از تکرار جرم   63

نمودار 4-22-: نهادهای موثر در پیشگیری از ارتکاب و تکرار جرم   64

چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی علل بازگشت مجدد یک شخص پس از طی یک دوره محکومیت به زندان دستگرد اصفهان بوده که با بهره گیری از تئوری‌های جامعه شناسی و جرم شناسی مانند آنومی و برچسب زنی به تحلیل یافته‌های پژوهش پرداخته‌ایم این تحقیق از دو نوع توصیفی - تحلیلی و پیمایشی کمی است و جمع آوری اطلاعات هم به صورت کتابخانه ای وهم به صورت میدانی و با استفاده از پرسش نامه که توسط محقق تنظیم شده انجام پذیرفته است. به این منظور یک حجم نمونه 98 نفری از بین جامعه آماری 882 نفری زندانیان زندان مرکزی که بازگشت مجدد داشتند مورد انتخاب قرار گرفته شده بود که توسط پرسشگر به تکمیل پرسشنامه پرداختند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در نتایج حاصله ضریب همبستگی تحصیلات خانواده و شخص 432/0 می‌باشد که در سطح 001/0 معنادار است که می‌توان با 99% اطمینان گفت سطح تحصیلی مجرم و خانواده وی با ارتکاب مجدد جرم ارتباط دارند. بنابرنتایج حاصله ضریب همبستگی اصلاح و تربیت در زندان و بازگشت مجدد 417/0 - می‌باشد که در سطح 001/0 معنادار است که می‌توان با 99% اطمینان گفت اصلاح و تربیت مجرم در زندان در مدت اولین دوره محکومیت با ارتکاب مجدد جرم ارتباط دارند. بنابر نتایج حاصله، ضریب همبستگی رابطه بین همنشینی با مجرمان و عدم طبقه بندی در زندان و بازگشت شخص 411/ 0 می‌باشد که درسطح 001/0 معنادار است و با 99% اطمینان ارتباط بین هم نشینی با مجرمان حرفه ای و ارتکاب مجدد جرم را نشان می‌دهد. بنابر نتایج حاصله، ضریب همبستگی بین برخورد خانواده و دوستان پس از تحمل مجازات جرم اول و تکرار جرم توسط مجرم 392/0 - می‌باشد که در سطح 002/0 معنادار می‌باشد. ضریب همبستگی بین اعتیاد مواد مخدر و مصرف آن با تکرار مجدد جرم نیز 451/0 بوده که در سطح 001/0 معنادار است. ضریب همبستگی مشکلات معیشتی و تکرار جرم نیز 397/0 بوده که در سطح 002/0 معنادار است.

واژگان کلیدی: جرم، زندانی، بازگشت به زندان، تکرار جرم، خانواده.

فصل اول:

کلیــات تحقیق
 
1-1- مقدمه
در آغاز سخن لازم است تا به عنوان مقدمه، تصویری کلی از آن چه در تحقیق حاضر پیش روی خواهیم داشت را، تبیین نموده و به گونه ای نقشه ای کامل را در برابر مخاطب قرار دهیم تا از این رو، خواننده پژوهش آتی قبل از ورود به اصل و ماهیت آن چه که مورد مطالعه قرار گرفته است، با ساختار کلی اثر آشنا شود. منظور از تکرار جرم آن است که مرتکب پس از محکومیت قطعی نسبت به رفتار مجرمانه، دوباره مرتکب جرم دارای مجازات تعزیری از درجه یک تا شش شود؛ صرف نظر از این که هر دو جرم از عناوین مجرمانه واحد باشند یا متعدد.

در بررسی یک معضل اجتماعی، بدون تردید ابتدا لازم است تا وصف کاملی از شرایط و اوضاع و احوال این معضل وجود داشته باشد تا بعد از آن به توان نسبت به تجویز راه کارهای متناسب در جهت رفع و رجوع آن اقدام نمود. لذا با توجه به این که موضوع مورد بررسی در مباحث مربوط به حوزه مجازات‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است، مورد توجه قرار گرفت. شناسایی این عوامل این امکان را فراهم می‌نماید که هر اصلاحی در عملکرد هر یک از بخش‌های اجتماعی مرتبط با این امر مورد نیاز باشد، آشکار شده و از این طریق می‌توان نسبت به رفع معایب اقدام نمود. لذا به عنوان مثال آگاهی از علل بازگشت می‌تواند به مرکز مراقبت‌های پس از زندان یا نهادهای اجتماعی نظیر بهزیستی، مسائل ریشه ای مورد لزوم را متذکر نمایید و آن‌ها می‌توانند از نتایج تحقیق حاضر، بهره فراوان و علمی در مسیر اصلاح سیستم‌ها و روش‌ها ببرند. تکرار جرم نشانه‌ی حالت خطرناک بزهکار است و از این حیث قوانین بعضی کشورها، سیاست تشدید مجازات را در قبال بزهکاران خطرناک توصیه می‌کنند. این سیاست بر این مبتنی است که بزهکاران سابقه دار با تحمل محکومیت باید از کردار خود تنبه حاصل کرده باشند و مجازات زندان باید موجبات اصلاح آنان را فراهم کرده باشد. بنابراین مسئولیت آنان به این دلیل که از این هشدار پند نیاموخته‌اند، سنگین‌تر از بزهکاران بدوی است.

به این منظور در ادامه، بیان مسئله، سؤالات، فرضیه‌ها و سوابق و ضرورت‌های بحث را عنوان خواهیم نمود.

1-2- بیان مسئله
یکی از مهم‌ترین اهداف کیفر زندان، متنبه نمودن مجرم و باز پروری وی به منظور پرهیز از ارتکاب مجدد اعمال مجرمانه است. کیفر زندان به عنوان ضمانت اجرای قوانین در حوزه نظم عمومی، بر آن است تا ضمن تنبیه مرتکب جرم، جلوه ای باز دارنده داشته باشد. این بازدارندگی قرار است از یک جهت بر سایر افراد جامعه که هنوز مرتکب جرمی نشده‌اند، مؤثر واقع شده و به صورت تذکر موجب اجتناب آن‌ها از انجام اعمال مجرمانه باشد و از یک سو نیز قرار است تا با عبرت آموزی به مجرم وی را از ارتکاب مجدد جرم باز دارد. اما مشاهده می‌شود که برخی مجرمان هستند که با وجود تحمل یک دوره مجازات زندان، به طور مجدد، به ارتکاب جرم دست می‌یابند. حال بررسی دلایلی که موجب این تکرار می‌شوند، ضرورت می‌یابد. البته این موضوع از قبل مورد پیش بینی قانون گذاران قرار گرفته و به همین دلیل در تمامی قوانین کیفری در دنیا، شاهد پیش بینی‌های لازم برای نحوه برخورد با تکرار کنندگان جرم می‌باشیم. در قوانین مجازات کشورمان که در دوره‌های گوناگون به اجرا گذاشته شده‌اند نیز، تکرار جرم در قالب مواد قانونی مورد حکم قرار گرفته است. این موضوع نیاز به بررسی و تحلیل هم از منظر جرم شناسی و هم از دیدگاه کیفر شناسی دارد. لذا با توجه به آن چه ذکر شد، در طول این تحقیق به شناسایی علل این پدیده خواهیم پرداخت.

1-3- پیشیینه تحقیق
علل بازگشت مجدد زندانی به زندان، پس از طی یک دوره محکومیت، مطالعه موردی زندان دستگرد اصفهان با توجه به قید آخری که در عنوان ذکر شده یعنی (مطالعه موردی زندان دستگرد اصفهان) تحقیق حاضر کاملاً در چارچوب مکانی خاص محصور می‌شود. در محدوده مکانی فوق تا کنون هیچ گونه بررسی علت شناسانه ای در خصوص بازگشت مجدد زندانی به زندان پس از طی یک دوره محکومیت صورت نگرفته است. پس انجام این تحقیق در حوزه مذکور مسبوق به سابقه نبوده و کاملاً امری جدید به حساب می‌آید و تردیدی در خصوص ضرورت آن باقی نمی‌ماند.

در بررسی سوابق به انجام تحقیقاتی پی برده شد که آن‌ها نیز در محدوده مکانی خاصی صورت پذیرفته‌اند ولی با وجود تشابه ظاهری، به دلیل استفاده از سایر قیود در عنوان، علاوه بر محدودیت مکانی، اکثراً حصر عنوان نیز داشته‌اند.

به عنوان مثال:

آقای حسین مرادخانی در پایان نامه خود در مقطع کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجتماعی در دانشگاه آزاد اسلامی خراسان رضوی در سال 1392 با عنوان:
 تأثیر اعتیاد بر بازگشت مجدد به زندان (مطالعه موردی کانون‌های اصلاح و تربیت استان‌های خراسان شمالی و رضوی)

همان گونه که ملاحظه می‌شود، هر چند مسئله مورد بررسی بازگشت مجدد می‌باشد اما تاکید آن بر تأثیر مواد مخدر در وقوع این پدیده و آن هم در چارچوب کانون اصلاح و تربیت و در محدوده دو استان خراسان رضوی و شمالی است.

آقای محمد نبی ملکوتی در پایان نامه خود در مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی قم در سال 1391 تحت عنوان:
 بررسی عوامل موثر بر ارتکاب مجدد جرم پس از آزادی در بین زندانیان زندانهای استان فارس در سال 1391

همان گونه که ملاحظه می‌شود، هرچند مسئله مورد بررسی بازگشت مجدد می‌باشد اما حوزه مورد مطالعه آن زندان‌های استان فارس می‌باشد و محدوده‌ی زمانی مورد مطالعه هم سال 1391 می‌باشد.

در زیر قسمتی ازچکیده پایان نامه آورده شده است:

انسان‌ها در فراز و نشیب تاریخ همیشه از دردها و آسیب‌های اجتماعی بسیاری رنج برده‌اند، همواره در جست و جوی یافتن علل و انگیزه‌های آن‌ها بوده‌اند تا راه‌ها و شیوه‌هایی را برای پیشگیری و درمان آن‌ها بیابد. جرم علاوه بر اینکه هزینه‌های هنگفتی را در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و خانوادگی بر جامعه و نظام اجتماعی تحمیل می‌کند، خسارت جسمی، مالی و عاطفی متعددی را نیز بر بزه دیدگان خود وارد می‌کند، اگرچه مجرم باید مجازات شود اما اگر به علل وقوع جرم توجه نشود مجازات اعمال شده بلا اثر خواهد بود و احتمال بروز مجدد جرم توسط مجرم افزایش پیدا می‌کند.

یکی از اهداف مجازات، اصلاح مجرم به نحوی است که مجدداً مرتکب جرم نشود. از آنجایی که زندان اصلی‌ترین مجازات جهان امروز است، با بررسی میزان و چگونگی تحقق این هدف در مجازات زندان، می‌توان در به کارگیری صحیح این مجازات کمک کرد. اهمیت موضوع هنگامی بیشتر آشکار می‌شود که بدانیم در بسیاری از جوامع تعداد مطلق و حتی نسبی زندانیان به مرور زمان در حال افزایش است. اما یکی از معضلاتی که درجامعه‌ی ما در بحث زندان و مجرمان با آن مواجه هستیم تکرار جرم توسط زندانیان و بازگشت مجدد آنان به زندان می‌باشد. مسئله‌ی مهم اینجاست که هدف از حبس و زندانی نمودن مجرم چیست؟ آیا زندان باید فقط برای تنبیه کردن مجرم به کار رود تا افرادی که در زندان به سرمی برند پس از آزادی مرتکب جرم نشوند، یا هدف آن اصلاح و بازپروری و باز اجتماعی کردن مجرم است؟ یا به عبارت دیگر هدف این است که افراد زندانی در مدتی که در زندان هستند اصلاح شوند، و درک کنند که ارتکاب جرم، عملی اشتباه بوده است، و نیز مهارت‌هایی به آن‌ها آموخته شود تا پس از آزادی یک زندگی توأم با احترام به قانون را برگزینند و مرتکب جرم مجدد نشوند؟ و وظیفه جامعه در قبال افرادی که از زندان آزاد می‌شوند چیست؟

آقای مسلم بابامیری در پایان نامه خود در مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق جزا و جرم شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج در سال 1390 باعنوان:
بررسی عوامل اجتماعی موثر بر بازگشت مجدد به زندان و تکرار جرم مردان با تأکید بر اثر زندان (در زندان مرکزی یاسوج در سال 1390)

همان گونه که ملاحظه می‌شود، هرچند مسئله مورد بررسی بازگشت مجدد می‌باشد اما تاکید آن بر تأثیر عوامل اجتماعی در وقوع این پدیده می‌باشد و همچنین حوزه مورد مطالعه آن زندان مرکزی یاسوج می‌باشد و محدوده‌ی زمانی مورد مطالعه هم سال 1390 می‌باشد.

در زیر قسمتی از خلاصه پایان نامه آورده شده است:

هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تکرار جرم مردان و بازگشت مجدد به زندان با تأکید بر اثر زندان است و از نظریاتِ کنترل اجتماعی و برچسب زنی استفاده شده است. جامعه آماری تمام زندانیانِ مرد، در زندان مرکزی شهر یاسوج 1200 نفر بوده است. حجم نمونه نیز 384 نفر بوده متغیرهایِ وضعیت اقتصادی زندانی قبل از زندان، پیوند فرد با دیگران، احساس کنترل و نظارت و اولین سن ورود به زندان با متغیر تکرار جرم رابطه معکوس معناداری دارد. ولی متغیرهای تبادل تجربه‌ها در زندان (یادگیری) و طرد اجتماعی با متغیر تکرار جرم رابطه معنادارِ مستقیم (مثبتی) دارد. همچنین تفاوت معناداری در تکرار جرم بین سطوح مختلف تحصیلی وجود دارد. بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان برای پیشگیری و کاهش تکرار جرم اقدامات موثری انجام داد مانندِ حذف برچسب رسمی و غیر رسمی از زندانیان آزاد شده، تفکیک زندانیان برحسبِ سن وسال، دفعات تکرار جرم و نوع جرم. توزیع عادلانه فرصت‌های اقتصادی، اجتماعی، تحصیلی و غیره برای افراد جامعه به ویژه زندانیان آزاد شده. آموزش به خانواده‌ها و دیگر نهادها جهت برقراری پیوند با افراد و اعضای خود وبیشتر کردن کنترل ونظارت رسمی وغیر رسمی.

1-4- اهمیت و ضرورت انتخاب موضوع
همان گونه که از عنوان و نوع تحقیق بر می‌آید، تحقیق حاضر به دنبال شناسایی و تشریح علل مؤثر در بازگشت زندانی به زندان پس از طی یک دوره تحمل کیفر و نقد و تحلیل این عوامل است. در مورد ضرورت پرداختن به این موضوع نیز می‌بایست عنوان داشت، با توجه به تعداد ورود مجرمان سابقه دار به زندان که برای بار دوم و یا بیشتر، اهمیت موضوع هنگامی بیشتر می‌شود که بدانیم «در حال حاضر تعداد حدوداً %34 از جمعیت کیفری زندان دارای دو سابقه یا بیشتر می‌باشد.» (آشوری، 1386، ص 48)

تردیدی باقی نیست که می‌بایست ابتدا ضمن بررسی کارشناسانه موضوع نسبت به شناخت تمامی زوایای پیدا و پنهان آن اقدام نمود تا از این رو بتوان به راهکارهایی جهت حل این معضل وکاهش جمعیت این عده از مجرمان در آینده اقدام نمود.

1-5- سؤالات تحقیق
سوالاتی که می‌توانند پیرامون این موضع مطرح شوند، متعددند اما مهم‌ترین آن‌ها از نظر پژوهشگر سوالی است که در پی می‌آید.

آیا بین تکرار جرم و بازگشت مجدد فرد به زندان با تحصیلات فرد و خانواده او ارتباط معنا داری وجود دارد؟
آیا بیکاری و به طورکلی مشکلات معیشتی می‌توانند اثری درهدایت فرد به ارتکاب جرم داشته باشند؟
آیا تعاملات و ارتباطات و دو
 

متن کامل در سایت
40y.ir

چکیده: 1

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1-مقــدمـه 3

1-2-بیان مسئله: 5

1-3-اهداف پژوهش: 8

1-4-سوالات پژوهش: 8

1-5-فرضیه های پژوهش: 8

1-6-اهمیت و ضرورت پژوهش: 9

1-7-سوابق تحقیق: 10

1-8-ساختار پژوهش: 23

فصل دوم: چارچوب نظری تحقیق

2-1-مقدمه 25

2-2- مفهوم شناسی و بررسی جایگاه قانونی تخلفات راهنمایی رانندگی 26

2-2-1- مفهوم و اقسام تخلفات راهنمایی و رانندگی 28

2-2-1-1مفهوم تخلفات رانندگی 28

2-2-1-2-اقسام تخلفات رانندگی و جدول آنها 31

2-2-2-مفهوم جرم و عناصر تشکیل دهنده آن 32

2-2-2-1 تعریف جرم و شناخت آن 32

2-2-2-2 انواع جرایم 37

2-2-2-3 - عناصر تشکیل دهنده جرم 43

2-2-3 -مفهوم و انواع پیشگیری از جرم 44

2-2-3-1 مفهوم لغوی و اصطلاحی پیشگیری از جرم 44

2-2-3-2-انواع پیشگیری از جرم 47

2-2-3-2-1-پیشگیری اولیه 47

2-2-3-2-2-پیشگیری ثانویه 48

2-2-3-2-3- پیشگیری ثالث 49

2-2-3-2-4-پیشگیری كوتاه‌مدت و بلند‌مدت 49

2-2-3-2-4-1-پیشگیری كوتاه‌مدت 49

2-2-3-2-4-2- پیشگیری بلندمدت 50

2-2-3-2-5-پیشگیری انفعالی  و فعال 51

2-2-3-2-5-1- پیشگیری انفعالی 51

2-2-3-2-5-2-پیشگیری فعال 52

2-2-3-2-6-پیشگیری وضعی و اجتماعی 52

2-2-3-2-6-1-پیشگیری وضعی 52

2-2-3-2-6-2-پیشگیری اجتماعی 55

2-2-3-2-6-3- پیشگیری اجتماعی و اقدامات پلیسی در خصوص تخلفات راهنمایی و رانندگی 58

2-3-قوانین موجود در حوزه راهنمایی و رانندگی 62

2-3-1-گواهینامه رانندگی 62

2-3-2-تجهیزات اختصاصی موتورسیكلت و دوچرخه 67

2-3-3-مقررات اختصاصی موتورسیكلت و دوچرخه 68

2-4-تعاملات موجود بین پلیس و مدارس در پیشگیری از جرم در ایران 69

2-4-1-الگوی تعامل قانونی 72

2-4-2-الگوی تعامل اختیاری 72

2-4-3- تعامل پلیس با مدارس با رویکرد آگاه سازی 72

2-5- برنامه های آگاه سازی پلیس برای دانش آموزان در مدارس 74

2-6-علل وقوع بزهکاری دانش آموزان در مدرسه 76

2-7-اولیا مهم‌ترین الگو برای رفتار فرزندان در جامعه 79

2-8-مدرسه مهم‌ترین محل پیشگیری و کاهش جرم 80

2-8-1-  آموزش معلم‌ها و کارکنان مدرسه 81

2-8-2- آموزش و توانمندسازی دانش‌آموزان 81

2-8-3-کمک به پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان 83

2-8-4-تغییر و بهسازی سازمان مدرسه 83

2-9-پیشگیری از جرم در مدارس دانمارک 84

2-10-مبانی نظری تحقیق 86

2-10-1-نظریه مبادله هومنز 87

2-10-2-تئوری نمایشی اروینگ گافمن 94

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-مقدمه 98

3-2-تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق 99

3-3-روش تحقیق و تکنیک جمع آوری اطلاعات 103

3-3-1-واحد تحلیل 103

3-3-2-زمان و مکان 103

3-3-3-جامعه آماری 103

3-3-4-تعیین حجم نمونه 104

3-3-5-روش نمونه‌گیری 105

3-3-6- اعتبار پرسشنامه 105

3-3-7- پایایی پرسشنامه 105

3-3-8-کدگذاری واستخراج داده‌ها 106

3-3-9-روش تجزیه وتحلیل داده‌ها 106

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1-توصیف داده ها 108

4-1-1- سن معلمان 108

4-1-2- سن کارشناسان انتظامی 111

4-1-3- تحصیلات معلمان 112

4-1-4- تحصیلات کارشناسان انتظامی 113

4-1-5-سابقه خدمت معلمان 115

4-1-6-سابقه خدمت کارشناسان انتظامی 117

4-1-7-نقش تعامل پلیس با مدارس در پیشگیری از تخلفات از دید معلمان، کارشناسان انتظامی و دانش آموزان: 119

4-1-8- میزان اثربخشی تعامل پلیس با مدارس از دید دانش آموزان 121

4-1-9- میزان اثربخشی تعامل پلیس با مدارس از دید معلمان 125

4-1-10- میزان اثربخشی تعامل پلیس با مدارس از دید کارشناسان انتظامی 129

4-2- تحلیل دومتغیره و آزمون فرضیه‌های تحقیق درگام اول 133

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1-نتیجه گیری: 140

5-2-مهمترین نتایج توصیفی این تحقیق، عبارتند از: 144

5-3-مهمترین نتایج تحلیلی این تحقیق، عبارتند از: 146

5-4-راهکارها و پیشنهادهای تحقیق: 147

منابع: 151

چکیده:

مدرسه اولین محیط اجتماعی است که کودک بعد از خانواده وارد آن می شود و ناچار است خود را با نظم و قوانین آن هماهنگ سازد. مدرسه به عنوان یک واحد کنترل اجتماعی به دانش آموز می آموزد که چرا به خاطر هدف و نظم جامعه آموزشی، لازم است مقررات را رعایت کند. در این نهاد اجتماعی است که اصل پاداش و کیفر تعلیم داده می شود و کودک یاد می گیرد که با کار و کوشش و رفتار مناسب می تواند پاداش شایسته ای گرفته و در غیر این صورت کیفر ببیند. این پژوهش به بررسی نقش مدرسه در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی رانندگی پرداخته است تا در نهایت بتواند ضمن بررسی این موضوع که تا چه اندازه مدرسه در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی و رانندگی دانش آموزان نقش داشته است، نسبت به ارائه راهکارهای مناسب جهت پیشگیری از این­گونه جرایم اقدام نماید. این تحقیق از نظر نوع و هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی– پیمایشی می‌باشد. برای جمع‌آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیات تحقیق، از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که این پرسشنامه در بین دانش آموزان، کارشناسان انتظامی و معلمان مرد مدارس شهرکرد توزیع شده است. حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر معین گردید.

نتایج آزمون فرضیات تحقیق نشان می‌دهد که: رابطه‌ی معنی­داری بین فراوانی­های مشاهده شده و فراوانی­های مورد انتظار وجود دارد و بیشتر معلمان و دانش آموزان اثربخشی محیط مدارس را در پیشگیری از جرایم در حد زیاد ارزیابی کرده اند. بیشتر کارشناسان انتظامی، اثربخشی تعامل پلیس با مدارس را در حد زیاد ارزیابی کرده­اند و بیشتر دانش­آموزان، اثربخشی تعلیمات و آموزش پلیس با مدارس را در حد زیاد ارزیابی کرده­اند.

کلیدواژه ها: پیشگیری از جرم، دبیرستان و مدرسه، جرایم راهنمایی رانندگی، تخلف از قوانین.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1-مقــدمـه

نگاه جامعه­شناسان به جرایم، به معنای پذیرش رفتارهای مجرمانه و بی­اعتنایی به هنجارها و ارزش‌های حاکم بر جامعه نیست، بلکه بر این باورند که بی­قانونی و پشت پا زدن به ارزش‌ها و باید‌ها و نبایدهای مورد پذیرش اکثریت افراد جامعه، یک معضل و مشکل اجتماعی است که در تمامی جوامع وجود دارد و می­بایست به عنوان یک واقعیت و نه به عنوان حقیقت، مورد بررسی قرار گیرد. در همه جوامع مسئله نظم، هم برای دولت و حاكمیت و هم برای مردم، مسئله مهمی بوده است. روابط آدمیان در جامعه برنظم و قاعده های خاصی استوار است و شیوه های  رسمی و غیررسمی نظارت وكنترل اجتماعی برای حفظ نظم و امنیت اجتماعی تدارك دیده شده است. مدرسه اولین محیط اجتماعی است که کودک بعد از خانواده وارد آن می شود و ناچار است خود را با نظم و قوانین آن هماهنگ سازد. مدرسه به عنوان یک واحد کنترل اجتماعی به دانش آموز می آموزد که چرا به خاطر هدف و نظم جامعه آموزشی، لازم است مقررات را رعایت کند. در این نهاد اجتماعی است که اصل پاداش و کیفر تعلیم داده می شود و کودک یاد می گیرد که با کار و کوشش و رفتار مناسب می تواند پاداش شایسته ای گرفته و در غیر این صورت کیفر ببیند. این پژوهش به بررسی نقش مدرسه در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی رانندگی پرداخته است تا در نهایت بتواند ضمن بررسی این موضوع که تا چه اندازه مدرسه در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی و رانندگی دانش آموزان نقش داشته است، نسبت به ارائه راهکارهای مناسب جهت پیشگیری از این گونه جرایم اقدام نماید.  اساس نظم اجتماعی بر شناخت و عمل به انتظارات متقابل و ایفای نقش­های اجتماعی استوار است. بطور كلی در همه جوامع بشری، نظم و نظارت اجتماعی به شیوه های رسمی و غیررسمی دیده می­شود. با وجود این در همه جوامع بشری هم افرادی وجود دارند كه از قواعد عموماً پذیرفته شده رفتار، تخطی می­كنند. در واقع اكثر مردم حتی اگر بطور خیلی جزئی هم باشد، هنجارها را نقض كرده­اند. به قول دوركیم، كجرفتاری و همنوایی در درون یك جامعه، با ساختار خاصی كه دارد، ممكن می­گردد. متناسب با بروز جرایم،پیشگیری از جرم نیز امروزه مورد توجه متولیان سیاست جنایی اغلب نظام­های حقوقی قرار گرفته است. در این سیاست گاهی به جلوگیری از تحقق جرم، گاهی به اعمال اقدامات اصلاحی روی مجرم، برای جلوگیری از ارتکاب مجدد جرم و در مواردی به اجتماع و علل اجتماعی موثر در تحقق جرم و شیوه از بین بردن آثار آن پرداخته می‌شود(رشادتی، 1387: 19). با نگاهی به سابقه اعمال سیاست‌های پیشگیری از جرم دركشورهای مختلف مشاهده می‌شود، اكثر این كشورها از طریق برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و فرهنگی و با اجرای برنامه‌های متمركز بر شخصیت افراد جامعه و مشاركت دادن تمام نهادها، سازمان‌ها و افراد اجتماع سعی در پیشگیری از وقوع جرم دارند. از این رو سازمان‌ها و ارگان‌های مسئول درزمینه برقراری و حفظ نظم و امنیت بیش از پیش موظف می‌شوند كه از تمامی توان‌ها و ظرفیت ها و امكانات موجود برای حفظ و برقراری نظم و امنیت اجتماعی و پیشگیری از جرایم بهره برداری كنند. یكی از این سازمان ها كه در برقراری و حفظ امنیت نقش كلیدی ایفا می‌كند، پلیس است . درایران، نیروی انتظامی طی سال‌های اخیر با رویكرد جدید جامعه محوری، تلاش مضاعفی را با تكیه بر توانمندی‌های بالقوه اجتماع برای كاهش جرایم و آسیب‌های اجتماعی مد نظر قرار داده است. از جمله این اقدامات، تعامل پلیس با  نهاد آموزش و پرورش و مدرسه در راستای آگاه سازی نوجوانان و پیشگیری از بروز جرم در آینده می­باشد. چرا که بخش قابل ملاحظه­ای از جوانان کشور در نهاد آموزش و پرورش و از طریق مدارس تحت تعلیم و تربیت می باشند. هم اکنون چندین میلیون نفر از سرمایه انسانی کشور، به عنوان دانش آموز در مقاطع مختلف در مدارس کشور در حال فراگیری علم و دانش می باشند.بنابراین حضور برنامه ریزی شده، قانونمند، کارشناسی شده و سازماندهی شده توسط افسران مستعد و پرورش یافته برای این امر خطیر، به منظور تعلیم، آگاه سازی، آموزش، همکاری مستمر و محبت­آمیز و صادقانه به منظور تحقق پیشگیری از جرایم تحول بزرگی در توسعه اجتماعی و فرهنگی کشور محسوب می­شود.

1-2-بیان مسئله:

دو محیط خانواده و مدرسه در میان انواع محیط‌هایی كه انسان در طول زندگی در آنها زیست می‌كند مهمترین تأثیرات را بر وی برجای می‌گذارند به نحوی كه بنیان شخصیت هر فرد در دوران كودكی در این دو محیط شكل می‌یابد. بر همین اساس این دو نهاد همواره در كانون توجه دست‌اندركاران تدوین سیاست جنائی بوده است. سیاستگذاران جنائی به منظور نیل به موفقیت در حوزه‌ی پیشگیری از جرم پیوسته به كاركرد پیشگیرانه‌ی این دو محیط در زمینه‌ی بزهكاری اطفال و نوجوانان توجه داشته و دارند. از آنجا كه امروزه كرامت انسانی پایه‌ی مشروعیت تصمیم‌گیری‌ها در حوزه‌ی سیاست‌های اجتماعی به نحو عام و سیاست جنائی به نحو خاص و پیشگیری از جرم به نحو اخص محسوب می‌شود؛ لذا می‌توان گفت كرامت انسانی همواره بایستی به عنوان محور تدوین حقوق پیشگیری از جرم - به عنوان جزئی از پازل سیاست جنائی - نقش آفرینی نماید. در میان گونه‌های متعدد پیشگیری از بزهكاری، پیشگیری رشد مدار، كه مخاطب و جمعیت هدف آن اطفال و نوجوانان هستند، در حوزه‌ی بزهكاری اطفال و نوجوانان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. این گونه‌ی پیشگیری به واسطه‌ی طبع و ماهیت آن كه مبتنی بر تعلیم و تربیت است در مقایسه با دیگر اقسام جرم‌شناسی پیشگیرانه با كرامت انسانی سازگارتر است. قدیمی ترین نوع پیشگیری، پیشگیری از بزهکاری کودکان و پیشگیری از بزهکاری عمومی است. طبق این تفکیک، در مورد کودکان و نوجوانان بزهکار که شخصیت آنها در حال شکل گیری است باید از تدابیر پرورشی و بازپروری استفاده کرد؛ در حالی که در مورد بزهکاران بزرگسالان باید از ارعاب انگیزی و تهدید به مجازات استفاده شود؛ زیرا شخصیت آنها شکل گرفته است (نجفی ابرندآبادی، ش 20 و 19: 18). اما تاکنون در زمینه دسته بندی پیشگیری از بزهکاری، گونه های متعددی از سوی جرم شناسان مطرح شده است. به طور مثال، شماری از جرم شناسان با الهام از دانش پزشکی، الگوی سه گانه پیشگیری یعنی: نخستین، دومین و سومین از بزهکاری را بیان کرده اند و برخی دیگر تقسیم بندی پیشگیری از بزهکاری را به دو گونه کنشی و واکنشی ارائه کرده اند که امروزه تقسیم بندی اخیر بیشتر مد نظر جرم شناسان است (نیازپور، 1383: 172-170). البته تقسیم بندی های دیگری نیز صورت گرفته است که در ادامه به آنها اشاره می شود. به هر حال، این متنوع بودن روش های پیشگیری بیانگر آن است که بزهکاری از محدوده صرف حقوقی، قضایی و پلیسی خارج شده و مقابله مؤثر با آن از یک سو همکاری و مشارکت نهادهای دولتی و تشکل های مردمی را می طلبد و از سوی دیگر، مستلزم ایجاد تحول و نوآوری در استراتژی ها، ابزارها و نهادهای سنتی و متداول مقابله با جرم است (نجفی ابرندآبادی، ش 19: 20).

متناسب با بروز جرایم،پیشگیری از جرم نیز امروزه مورد توجه متولیان سیاست جنایی اغلب نظام‌های حقوقی قرار گرفته است. در این سیاست گاهی به جلوگیری از تحقق جرم، گاهی به اعمال اقدامات اصلاحی روی مجرم، برای جلوگیری از ارتکاب مجدد جرم و در مواردی به اجتماع و علل اجتماعی موثر در تحقق جرم و شیوه از بین بردن آثار آن پرداخته می‌شود(رشادتی، 1387: 19). با نگاهی به سابقه اعمال سیاست‌های پیشگیری از جرم دركشورهای مختلف مشاهده می‌شود، اكثر این كشورها از طریق برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و فرهنگی و با اجرای برنامه‌های متمركز بر شخصیت افراد جامعه و مشاركت دادن تمام نهادها، سازمان‌ها و افراد اجتماع سعی در پیشگیری از وقوع جرم دارند. از این رو سازمان‌ها و ارگان‌های مسئول درزمینه برقراری و حفظ نظم و امنیت بیش از پیش موظف می‌شوند كه از تمامی توان‌ها و ظرفیت ها و امكانات موجود برای حفظ و برقراری نظم و امنیت اجتماعی و پیشگیری از جرایم بهره برداری كنند. در این پژوهش محقق سعی داشته ابتدا ارکان و مبانی پیشگیری را به طور کلی بیان نماید سپس با بررسی نقش مدرسه در پیشگیری از جرایم تبیین نماید که در چه صورتی مدرسه می‌تواند از وقوع جرایم و تخلفات (راهنمایی و رانندگی[1]) پیشگیری نماید به بیانی دیگر، تعامل این نهاد، مدرسه با نیروی انتظامی یا به طور خاص راهور چگونه باعث کاهش جرایم و یا پیشگیری از جرایم میگردد. ابهامات و سئوالاتی که در این پژوهش در نظر است پیگیری و رفع گردند اینست که  مدرسه در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی و رانندگی چگونه می‌تواند تاثیر گذار باشد و چه عواملی می‌تواند باعث افزایش یا کاهش این جرایم گردد؟از دیدگاه معلمان، افسران راهور، دانش آموزان، تعامل پلیس با آموزش و پرورش(مدرسه) تا چه اندازه در پیشگیری  از جرایم و تخلفات راهنمایی و رانندگی دانش آموزان نقش دارد؟

1-3-اهداف پژوهش:

در این پژوهش محقق سعی داشته تا به اهداف ذیل دست یابد:

1.بررسی نقش مدرسه در پیشگیری از جرایم و تخلفات راهنمایی و رانندگی؛

2.بررسی دیدگاه معلمان،

متن کامل در سایت
40y.ir